Tháng
12/1993, quần thể di tích Cố đô Huế là di sản Việt Nam đầu tiên được Ủy
ban Di sản Thế giới của UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa thế giới.
Cho tới nay nước ta đã có trên 20 di sản văn hóa vật thể, phi vật thể và
thiên nhiên được nhận vinh dự đó.
Bảo
vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa nhằm đáp ứng nhu cầu về văn hóa
ngày càng cao của nhân dân, góp phần xây dựng và phát triển nền văn hóa
Việt nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc và đóng góp vào kho tàng di
sản văn hóa thế giới. Công cuộc bảo vệ và phát huy giá trị của Di sản
Văn hóa đã được thực hiện từ lâu, ngay sau Cách mạng tháng 8 năm 1945.
Ngày 23 tháng 11 năm 1945, hơn 2 tháng sau khi nước nhà giành được độc
lập, Chủ tịch Chính phủ lâm thời Hồ Chí Minh đã ký Sắc lệnh số 65/SL “Ấn
định nhiệm vụ của Đông Phương Bác cổ Học viện” - Sắc lệnh đầu tiên của
Nhà nước ta về việc bảo tồn Di sản Văn hóa dân tộc.
Sắc
lệnh số 65/SL gồm các nội dung cơ bản như: Khẳng định việc bảo tồn cổ
tích “là công việc rất quan trọng và rất cần thiết cho công cuộc kiến
thiết nước Việt Nam”; Đông Phương Bác cổ Học viện có nhiệm vụ bảo tồn cổ
tích trong toàn cõi Việt Nam. Sắc lệnh số 65/SL tuy ngắn gọn, nhưng súc
tích, ra đời đã 71 năm nhưng phản ánh những tư tưởng, quan điểm rất cơ
bản, sâu sắc của Nhà nước ta đối với việc bảo tồn Di sản Văn hóa, cho
đến nay vẫn giữ nguyên ý nghĩa lý luận và thực tiễn trong sự nghiệp bảo
vệ và phát huy giá trị Di sản Văn hóa của đất nước.
Xuất
phát từ ý nghĩa đó và trước yêu cầu tình hình, nhiệm vụ của đất nước
trong thời kỳ mới; ngày 24 tháng 2 năm 2005, Thủ tướng Chính phủ đã ký
Quyết định số 36/2005/QĐ - TTg về việc hàng năm lấy ngày 23 tháng 11 là
“Ngày Di sản Văn hóa Việt Nam”. Theo đó, việc tổ chức ngày Di sản Văn
hóa có ý nghĩa to lớn trong việc tăng cường ý thức trách nhiệm, niềm tự
hào của những người làm công tác bảo vệ, giữ gìn và phát huy giá trị Di
sản Văn hóa dân tộc trong sự nghiệp xây dựng và phát triển nền văn hóa
Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc; động viên phong trào thi đua
lao động sản xuất, nâng cao kỷ luật, đạo đức cách mạng của cán bộ, công
chức, viên chức trong ngành Văn hóa - Thông tin nói chung và trong lĩnh
vực di sản văn hóa nói riêng. Bên cạnh đó việc tuyên truyền ngày Di sản
Văn hóa nhằm giáo dục truyền thống yêu nước, lòng tự hào dân tộc, ý
thức trách nhiệm bảo vệ di sản văn hóa trong toàn dân; động viên các
tầng lớp xã hội tham gia tích cực vào sự nghiệp bảo vệ và phát huy giá
trị di sản văn hóa dân tộc.
Trước
đó năm 2001, Luật Di sản Văn hóa ra đời, là căn cứ pháp lý để tăng
cường hiệu lực quản lý Nhà nước và khẳng định: Nhà nước có chính sách
bảo vệ và phát huy giá trị Di sản Văn hóa nhằm nâng cao đời sống tinh
thần của Nhân dân, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của đất nước;
khuyến khích tổ chức, các nhân trong nước và nước ngoài đóng góp, tài
trợ cho việc bảo vệ và phát huy giá trị Di sản Văn hóa.
Trong
những năm gần đây, Việt Nam là một trong những nước có đóng góp tích
cực trong công tác bảo tồn Di sản Văn hóa thế giới, ngày 19 tháng 11 năm
2013 Việt Nam đã chính thức được Đại hội đồng lần thứ 19 các quốc gia
thành viên Công ước về bảo vệ Di sản Văn hóa và thiên nhiên thế giới
(gồm 160 nước) bỏ phiếu tín nhiệm, bầu là một trong 21 thành viên của Ủy
ban Di sản thế giới nhiệm kỳ 2013 - 2017